Ciasto słonecznikowe z masą kajmakową i bitą śmietaną to prawdziwa uczta dla podniebienia. Połączenie chrupiącego, prażonego słonecznika, słodkiej masy krówkowej i delikatnej bitej śmietany tworzy harmonijną kompozycję smaków, która zachwyci nawet najbardziej wymagających smakoszy. Ten popularny deser, znany również jako „słonecznikowiec”, idealnie sprawdzi się na rodzinnych uroczystościach, spotkaniach z przyjaciółmi czy niedzielnych podwieczorkach. Receptura ciasta inspirowana jest tradycyjnymi wypiekami, w tym słynnym przepisem siostry Anastazji, jednak z kilkoma autorskimi modyfikacjami, które sprawiają, że ciasto jest jeszcze bardziej aromatyczne i wilgotne. Przygotowanie tego wypieku nie jest skomplikowane, a efekt końcowy z pewnością zrobi wrażenie na gościach!

Składniki na ciasto słonecznikowe z masą kajmakową

Jakość użytych produktów ma ogromny wpływ na smak końcowego wypieku, dlatego warto wybierać świeże i dobrej jakości składniki. Szczególną uwagę zwróć na świeżość słonecznika oraz jakość śmietany kremówki – to one decydują o wyjątkowym charakterze tego ciasta.

Składniki na spód ciasta:

  • 250 g mąki pszennej typu 450
  • 150 g masła (schłodzonego)
  • 100 g cukru
  • 2 łyżeczki proszku do pieczenia
  • 3 jajka
  • 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego
  • szczypta soli

Składniki na warstwę słonecznikową:

  • 200 g ziaren słonecznika
  • 100 g cukru
  • 50 g masła
  • 2 łyżki miodu
  • 100 ml śmietanki 30%

Składniki na masę kajmakową:

  • 2 puszki masy krówkowej (kajmaku) po 400 g
  • 200 g masła (miękkiego)
  • 2 łyżki likieru amaretto (opcjonalnie)

Składniki na warstwę bitej śmietany:

  • 500 ml śmietany kremówki 36%
  • 3 łyżki cukru pudru
  • 2 łyżeczki żelatyny (opcjonalnie)
  • 3 łyżki zimnej wody (do żelatyny)
  • 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego

Do dekoracji:

  • 50 g prażonych ziaren słonecznika
  • czekolada deserowa do posypania
  • kilka kropel karmelu

Przygotowanie ciasta słonecznikowego krok po kroku

Przygotowanie tego wyśmienitego ciasta wymaga kilku etapów, ale każdy z nich jest prosty do wykonania. Kluczem do sukcesu jest cierpliwość – szczególnie podczas chłodzenia poszczególnych warstw, co zapewni idealną strukturę i wyrazisty smak każdego elementu ciasta.

Przygotowanie spodu ciasta:

  1. Rozgrzej piekarnik do temperatury 180°C (grzanie góra-dół).
  2. Formę o wymiarach 24×24 cm wyłóż papierem do pieczenia.
  3. W misce wymieszaj mąkę, proszek do pieczenia i szczyptę soli.
  4. W osobnej misce utrzyj masło z cukrem na jasną, puszystą masę (około 3-4 minuty).
  5. Dodawaj jajka pojedynczo, dokładnie mieszając po każdym dodaniu.
  6. Wlej ekstrakt waniliowy i wymieszaj.
  7. Stopniowo dodawaj suche składniki, mieszając na niskich obrotach miksera, tylko do połączenia składników.
  8. Przełóż ciasto do przygotowanej formy, wyrównaj powierzchnię.
  9. Piecz przez około 25-30 minut, aż ciasto lekko się zarumieni i patyczek wbity w środek wyjdzie suchy.
  10. Wyjmij ciasto z piekarnika i odstaw do całkowitego ostudzenia.

Przygotowanie warstwy słonecznikowej:

  1. Na suchej patelni praż ziarna słonecznika przez około 5 minut, często mieszając, aż nabiorą złotego koloru i zaczną pachnieć. Uważaj, by ich nie przypalić!
  2. W rondelku rozpuść masło z cukrem i miodem, mieszając do rozpuszczenia cukru.
  3. Dodaj śmietankę, zagotuj i gotuj na małym ogniu przez 2 minuty.
  4. Wsyp uprażony słonecznik, wymieszaj i gotuj jeszcze przez minutę.
  5. Odstaw masę do lekkiego przestudzenia.
  6. Gdy masa słonecznikowa będzie jeszcze ciepła, ale nie gorąca, rozprowadź ją równomiernie na upieczonym i ostudzonym spodzie.
  7. Odstaw do całkowitego ostygnięcia (najlepiej na 1-2 godziny).

Przygotowanie masy kajmakowej:

  1. W misce umieść miękkie masło i ubij je na puszystą masę przez około 3 minuty.
  2. Stopniowo dodawaj masę krówkową, cały czas miksując na średnich obrotach.
  3. Jeśli używasz likieru amaretto, dodaj go na końcu i dokładnie wymieszaj.
  4. Masę kajmakową rozprowadź równomiernie na warstwie słonecznikowej.
  5. Wstaw ciasto do lodówki na minimum 2 godziny, aby masa stężała.

Przygotowanie warstwy bitej śmietany:

  1. Jeśli używasz żelatyny, zalej ją zimną wodą i odstaw na 5 minut do napęcznienia.
  2. Schłodzoną śmietanę kremówkę ubij na sztywno z cukrem pudrem i ekstraktem waniliowym.
  3. Jeśli używasz żelatyny, podgrzej ją delikatnie (nie gotuj) do rozpuszczenia i ostudź do temperatury letniej.
  4. Wlej cienkim strumieniem rozpuszczoną żelatynę do ubitej śmietany, cały czas miksując na niskich obrotach.
  5. Wyłóż bitą śmietanę na stężałą warstwę kajmakową i wyrównaj powierzchnię.

Dekorowanie ciasta:

  1. Posyp wierzch ciasta prażonymi ziarnami słonecznika.
  2. Zetrzyj czekoladę deserową na tarce o dużych oczkach i posyp ciasto.
  3. Możesz również udekorować ciasto kilkoma kroplami karmelu.
  4. Wstaw ciasto do lodówki na minimum 4 godziny, a najlepiej na całą noc, aby wszystkie warstwy dobrze się połączyły.

Wskazówka eksperta: Aby idealnie pokroić ciasto z bitą śmietaną, zanurz nóż w gorącej wodzie i wytrzyj go przed każdym cięciem. Dzięki temu uzyskasz czyste, estetyczne kawałki.

Wartości odżywcze ciasta słonecznikowego

Ciasto słonecznikowe z masą kajmakową i bitą śmietaną to deser bogaty w kalorie i składniki odżywcze. Choć jest to prawdziwa bomba kaloryczna, słonecznik dostarcza wielu cennych składników odżywczych, które częściowo równoważą słodki charakter deseru. Poniżej przedstawiamy przybliżone wartości odżywcze jednej porcji (1/12 ciasta):

  • Kalorie: około 550-600 kcal
  • Białko: 8 g
  • Węglowodany: 55 g
  • Tłuszcze: 35 g
  • Błonnik: 2 g

Słonecznik, będący głównym składnikiem ciasta, jest bogatym źródłem witaminy E, magnezu, selenu oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych, które korzystnie wpływają na układ sercowo-naczyniowy. Jednak ze względu na wysoką zawartość cukru i tłuszczu, ciasto to powinno być spożywane z umiarem, jako okazjonalny przysmak.

Porady i warianty ciasta słonecznikowego

Wskazówki dla idealnego słonecznikowca:

  • Prażenie słonecznika: To kluczowy etap przygotowania ciasta. Prawidłowo uprażony słonecznik powinien mieć złoty kolor i intensywny, orzechowy aromat. Pamiętaj, by mieszać go podczas prażenia, ponieważ bardzo łatwo może się przypalić.
  • Temperatura składników: Masło do ciasta powinno być schłodzone, natomiast do masy kajmakowej – miękkie. Śmietana do ubijania musi być bardzo zimna, najlepiej schłodzona w lodówce przez minimum 12 godzin.
  • Czas chłodzenia: Nie pomijaj etapów chłodzenia między warstwami. To kluczowe dla uzyskania idealnej konsystencji i wyraźnego rozdzielenia warstw.
  • Przechowywanie: Ciasto najlepiej smakuje po całonocnym chłodzeniu. Można je przechowywać w lodówce do 3 dni.

Popularne warianty słonecznikowca:

  • Z mascarpone: Zamiast masy kajmakowej możesz przygotować krem z 500 g serka mascarpone, 200 g cukru pudru i 2 łyżek ekstraktu waniliowego.
  • Z dodatkiem alkoholu: Do masy kajmakowej możesz dodać nie tylko amaretto, ale również Baileys lub rum, które nadadzą ciastu ciekawego aromatu.
  • Z owocami: Między warstwą kajmakową a bitą śmietaną możesz dodać pokrojone banany lub brzoskwinie z puszki, które doskonale komponują się ze słodyczą kajmaku i neutralnym smakiem bitej śmietany.
  • Wersja bezglutenowa: Zastąp mąkę pszenną mieszanką mąk bezglutenowych w tej samej proporcji, zachowując wszystkie pozostałe składniki bez zmian.

Ciekawostka: Ciasto słonecznikowe z masą krówkową, znane jako „słonecznikowiec”, zyskało popularność dzięki przepisom siostry Anastazji, zakonnicy z klasztoru karmelitanek, której książki kucharskie stały się bestsellerami w Polsce. Jej wersja tego ciasta jest jednym z najczęściej wyszukiwanych przepisów w polskim internecie!

Najczęstsze pytania o ciasto słonecznikowe

Czy można przygotować ciasto słonecznikowe wcześniej?

Słonecznikowiec to idealny deser do przygotowania z wyprzedzeniem. Najlepiej smakuje po całonocnym chłodzeniu, gdy wszystkie warstwy dobrze się połączą i smaki harmonijnie przenikną. Można je przygotować nawet 2 dni przed podaniem, co czyni je doskonałym wyborem na zaplanowane przyjęcia.

Czy można zamrozić słonecznikowca?

Nie zaleca się zamrażania całego ciasta ze względu na warstwę bitej śmietany, która po rozmrożeniu może stracić swoją puszystą konsystencję i wydzielić wodę. Można natomiast zamrozić sam spód z warstwą słonecznikową, a po rozmrożeniu dokończyć ciasto, dodając świeżo przygotowaną masę kajmakową i bitą śmietanę.

Czym można zastąpić masę krówkową?

Jeśli nie masz gotowej masy krówkowej, możesz przygotować ją samodzielnie z puszki słodzonego mleka skondensowanego, gotując ją w wodzie przez około 2-3 godziny. Alternatywnie, możesz zastąpić masę krówkową kremem z mascarpone lub gęstym budyniem waniliowym z dodatkiem karmelu, który nada podobną słodycz i kremową konsystencję.

Czy można pominąć żelatynę w bitej śmietanie?

Tak, żelatyna jest składnikiem opcjonalnym, który pomaga stabilizować bitą śmietanę, szczególnie gdy ciasto musi stać dłużej. Jeśli planujesz spożyć ciasto w ciągu 24 godzin od przygotowania, możesz pominąć żelatynę. Alternatywnie, możesz użyć gotowego stabilizatora do śmietany dostępnego w sklepach spożywczych lub zastąpić żelatynę agar-agarem w proporcji 1:1.

Ciasto słonecznikowe z masą kajmakową i bitą śmietaną to prawdziwy klasyk wśród polskich deserów. Jego warstwowa struktura, intrygujące połączenie tekstur – od chrupkiego słonecznika, przez aksamitny kajmak, po puszystą śmietanę – tworzy niepowtarzalne doznanie kulinarne, które na długo pozostaje w pamięci. Niezależnie od okazji – czy to rodzinne spotkanie, uroczystość czy po prostu sobotnie popołudnie – słonecznikowiec zawsze będzie doskonałym wyborem, który zachwyci wszystkich gości!