Aromatyczna strucla drożdżowa z marmoladą to klasyk polskiej kuchni, który łączy w sobie puszystość ciasta i słodycz owocowego nadzienia. Ten tradycyjny wypiek zachwycał już nasze babcie i do dziś pozostaje jednym z ulubionych domowych smakołyków Polaków. Znany również jako zawijaniec drożdżowy, jest idealny zarówno na niedzielne śniadanie, jak i popołudniową kawę. Sekret udanej strucli tkwi w odpowiednio wyrobionym cieście oraz dobrze dobranej marmoladzie, która po upieczeniu tworzy soczysty środek. Poniższy przepis poprowadzi Cię krok po kroku przez proces tworzenia tego pysznego wypieku, który z pewnością stanie się ulubionym w Twoim domu.

Składniki na puszystą struclę drożdżową z marmoladą

Podstawą dobrej strucli jest odpowiednio przygotowane ciasto drożdżowe oraz wysokiej jakości marmolada. Wybór dobrej marmolady to połowa sukcesu – warto postawić na gęstą, domową lub wysokiej jakości produkt ze sklepu. Poniższe składniki wystarczą na przygotowanie jednej dużej strucli, która będzie idealnym poczęstunkiem dla całej rodziny.

Składniki na ciasto drożdżowe:

  • 500 g mąki pszennej typu 550
  • 250 ml ciepłego mleka
  • 50 g świeżych drożdży lub 14 g suszonych
  • 100 g masła (w temperaturze pokojowej)
  • 80 g cukru
  • 2 jajka + 1 żółtko do posmarowania
  • Szczypta soli
  • 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego
  • Skórka otarta z 1 cytryny (niepryskanej)

Składniki na nadzienie:

  • 300 g ulubionej marmolady (np. morelowej, wiśniowej lub truskawkowej)
  • 50 g posiekanych orzechów (opcjonalnie)

Składniki na kruszonkę (opcjonalnie):

  • 100 g mąki pszennej
  • 50 g zimnego masła
  • 50 g cukru
  • 1 łyżeczka cynamonu

Do wykończenia:

  • 1 żółtko roztrzepane z 1 łyżką mleka
  • Cukier puder do posypania

Przygotowanie idealnego ciasta drożdżowego

Ciasto drożdżowe wymaga cierpliwości i odpowiedniej techniki, ale rezultat jest wart wysiłku. Pamiętaj, że kluczem do sukcesu jest cierpliwość – dobrze wyrośnięte ciasto to podstawa puszystej strucli. Poniższe kroki pomogą uzyskać puszyste i elastyczne ciasto, które będzie podstawą doskonałej strucli.

  1. Przygotowanie zaczynu: W misce wymieszaj ciepłe (nie gorące!) mleko z 1 łyżką cukru i pokruszonymi drożdżami. Odstaw na 10-15 minut do spienienia. Prawidłowo aktywowane drożdże powinny utworzyć pianę na powierzchni.
  2. Łączenie składników: W dużej misce wymieszaj mąkę, pozostały cukier i sól. Dodaj zaczyn drożdżowy, jajka, miękkie masło, ekstrakt waniliowy i skórkę cytrynową. Wymieszaj składniki łyżką, aż utworzą jednolitą masę.
  3. Wyrabianie ciasta: Przełóż ciasto na lekko oprószoną mąką powierzchnię i wyrabiaj przez około 10-15 minut, aż stanie się elastyczne i gładkie. Dobrze wyrobione ciasto nie powinno się kleić do rąk ani powierzchni.
  4. Pierwsza fermentacja: Przełóż ciasto do czystej, natłuszczonej miski, przykryj czystą ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na około 1-1,5 godziny, aż podwoi swoją objętość.

Wskazówka: Temperatura ma kluczowe znaczenie dla drożdży. Idealna temperatura do wyrastania ciasta to 25-30°C. Jeśli w Twoim domu jest chłodniej, możesz umieścić miskę z ciastem w lekko nagrzanym i wyłączonym piekarniku lub na kaloryferze przykrytym ręcznikiem.

Formowanie i pieczenie strucli z marmoladą

Po pierwszej fermentacji ciasto jest gotowe do formowania. Ten etap wymaga precyzji i delikatności, aby zachować puszystość ciasta i zapobiec wydostawaniu się marmolady podczas pieczenia.

  1. Rozwałkowanie ciasta: Wyłóż wyrośnięte ciasto na lekko oprószoną mąką powierzchnię i delikatnie wygniataj przez chwilę, aby usunąć nadmiar powietrza. Rozwałkuj ciasto na prostokąt o wymiarach około 30×40 cm i grubości około 5 mm.
  2. Nakładanie nadzienia: Równomiernie rozprowadź marmoladę na powierzchni ciasta, pozostawiając około 2 cm marginesu na brzegach. Jeśli używasz orzechów, posyp je na marmoladę.
  3. Zwijanie strucli: Rozpoczynając od dłuższego boku, delikatnie i ciasno zwijaj ciasto, formując rulon. Po zwinięciu dokładnie zaklej brzegi, aby marmolada nie wypływała podczas pieczenia.
  4. Druga fermentacja: Umieść zawiniętą struclę na blasze wyłożonej papierem do pieczenia, szwem do dołu. Możesz uformować ją w kształt podkowy lub pozostawić w formie prostego rulonu. Przykryj ściereczką i odstaw na 30-40 minut do ponownego wyrośnięcia.
  5. Przygotowanie do pieczenia: Gdy ciasto podrośnie, posmaruj je roztrzepanym żółtkiem wymieszanym z mlekiem. Jeśli przygotowujesz kruszonkę, wymieszaj wszystkie jej składniki palcami, aż uzyskasz strukturę przypominającą okruchy, i posyp nią wierzch strucli.
  6. Pieczenie: Rozgrzej piekarnik do 180°C. Piecz struclę przez 30-35 minut, aż uzyska złocistobrązowy kolor. Jeśli zauważysz, że wierzch zbyt szybko się rumieni, możesz przykryć go folią aluminiową.
  7. Studzenie: Po upieczeniu pozostaw struclę na kratce do całkowitego ostygnięcia. Przed podaniem posyp cukrem pudrem.

Wskazówka: Aby sprawdzić, czy strucla jest dobrze upieczona, możesz delikatnie zastukać w jej spód – powinien wydawać głuchy dźwięk. Możesz też użyć drewnianego patyczka – po wbiciu w ciasto powinien wyjść suchy. Pamiętaj jednak, że obecność marmolady może dawać wrażenie, że ciasto jest niedopieczone.

Warianty strucli drożdżowej

Klasyczna strucla z marmoladą to dopiero początek kulinarnej przygody. Eksperymentowanie z nadzieniami pozwala odkryć nowe, fascynujące smaki i dostosować wypiek do sezonu czy okazji. Oto kilka inspirujących wariantów, które warto wypróbować:

  • Strucla z dżemem i kruszonką – dodanie kruszonki na wierzch ciasta przed pieczeniem nada mu dodatkowej tekstury i słodkiego, maślanego smaku.
  • Strucla z serem i marmoladą – połączenie kremowego sera z owocową marmoladą tworzy niepowtarzalny duet smaków, przypominający sernik na cieście drożdżowym.
  • Strucla z makiem – zamiast marmolady można użyć tradycyjnego nadzienia makowego z dodatkiem miodu, rodzynek i skórki pomarańczowej.
  • Strucla z jabłkami i cynamonem – idealna na jesienne popołudnia, szczególnie gdy wykorzystasz świeże, sezonowe jabłka.
  • Mini drożdżówki z marmoladą – zamiast jednej dużej strucli można uformować małe drożdżówki, idealne do zabrania ze sobą do pracy czy szkoły.

Przechowywanie i odświeżanie zawijańca drożdżowego

Choć strucla smakuje najlepiej w dniu wypieku, odpowiednio przechowywana zachowa swój smak i aromat przez kilka dni. Oto sprawdzone sposoby na przechowywanie:

  • Przechowuj struclę w szczelnie zamkniętym pojemniku lub zawiniętą w folię spożywczą w temperaturze pokojowej do 2-3 dni.
  • Aby odświeżyć struclę, podgrzej ją przez kilka minut w piekarniku rozgrzanym do 160°C – odzyska chrupiącą skórkę i będzie smakować niemal jak świeżo upieczona.
  • Możesz również zamrozić upieczoną i ostudzoną struclę na okres do 1 miesiąca. Przed podaniem rozmroź ją w temperaturze pokojowej i podgrzej w piekarniku przez 10 minut.

Wartości odżywcze strucli drożdżowej z marmoladą

Porcja strucli drożdżowej z marmoladą (około 100g) zawiera:

  • Kalorie: około 280-320 kcal
  • Białko: 5-7 g
  • Węglowodany: 45-50 g
  • Tłuszcze: 10-12 g
  • Błonnik: 1-2 g

Wartości odżywcze mogą się różnić w zależności od użytych składników, szczególnie rodzaju marmolady i dodatków takich jak kruszonka czy orzechy. Choć strucla jest słodkim przysmakiem, zawiera również wartościowe składniki jak białko z jajek i mleka czy błonnik z owoców w marmoladzie.

Porady dla idealnej strucli drożdżowej

Przygotowanie perfekcyjnej strucli drożdżowej wymaga pewnej praktyki. Z każdym kolejnym wypiekiem będziesz doskonalić swoją technikę, a wkrótce twoja strucla stanie się popisowym daniem, które będziesz przygotowywać z zamkniętymi oczami. Oto kilka profesjonalnych wskazówek, które pomogą uzyskać najlepsze rezultaty:

  • Temperatura składników: Wszystkie składniki powinny mieć temperaturę pokojową, co ułatwi ich łączenie i zapewni lepsze wyrastanie ciasta. Zimne jajka czy masło mogą spowolnić proces fermentacji.
  • Cierpliwość przy wyrabianiu: Dokładne wyrobienie ciasta jest kluczowe dla uzyskania puszystej tekstury. Ciasto powinno być elastyczne i odchodzić od rąk. Nie skracaj tego etapu – to właśnie podczas wyrabiania rozwija się gluten odpowiedzialny za strukturę ciasta.
  • Odpowiednia gęstość marmolady: Jeśli marmolada jest zbyt rzadka, można ją lekko podgrzać i zagęścić 1 łyżeczką mąki ziemniaczanej, co zapobiegnie wypływaniu podczas pieczenia.
  • Szczelne zawijanie: Upewnij się, że brzegi strucli są dobrze zalepione, aby nadzienie nie wypływało podczas pieczenia. Możesz dodatkowo podwinąć końce strucli pod spód.
  • Test gotowości: Oprócz złocistego koloru, sprawdź czy strucla jest upieczona, wbijając drewniany patyczek w najgrubszą część – powinien wyjść suchy.

Wskazówka eksperta: Dodanie 1 łyżki spirytusu lub rumu do ciasta drożdżowego sprawi, że będzie ono dłużej zachowywać świeżość, a dodatkowo wzbogaci smak wypieku. Alkohol wyparuje podczas pieczenia, więc strucla będzie odpowiednia również dla dzieci.

Najczęstsze problemy i ich rozwiązania

Nawet doświadczeni piekarze mogą napotkać trudności przy przygotowywaniu ciasta drożdżowego. Nie zniechęcaj się, jeśli twoja pierwsza strucla nie będzie idealna – rozwiązanie większości problemów jest prostsze niż myślisz. Oto rozwiązania najczęstszych problemów:

  • Ciasto nie wyrasta: Drożdże mogły być nieświeże lub zostały zalane zbyt gorącym mlekiem. Upewnij się, że mleko jest ciepłe, ale nie gorące (około 37°C). Sprawdź również datę ważności drożdży przed użyciem.
  • Strucla pęka podczas pieczenia: Ciasto mogło być niedostatecznie wyrośnięte przed pieczeniem lub piekarnik był zbyt gorący. Daj ciastu więcej czasu na wyrośnięcie i upewnij się, że temperatura pieczenia jest odpowiednia. Możesz też delikatnie naciąć wierzch strucli przed pieczeniem, aby kontrolować miejsce pęknięcia.
  • Marmolada wypływa: Brzegi ciasta nie zostały dobrze zalepione lub nadzienie było zbyt rzadkie. Upewnij się, że dokładnie zalepiasz brzegi i używasz odpowiednio gęstej marmolady. Możesz też spróbować schłodzić marmoladę przed nałożeniem na ciasto.
  • Ciasto jest zbyt twarde: Mogło być zbyt długo pieczone lub zawierało zbyt dużo mąki. Kontroluj czas pieczenia i uważaj, aby nie dodać zbyt dużo mąki podczas wyrabiania. Pamiętaj, że ciasto drożdżowe powinno być raczej miękkie i lekko klejące przed pierwszym wyrastaniem.

Strucla drożdżowa z marmoladą to wypiek, który łączy tradycję z prostotą przygotowania. To doskonały sposób na wprowadzenie aromatu domowego wypieku do Twojego domu i stworzenie ciepłej, rodzinnej atmosfery. Choć wymaga nieco cierpliwości, nagroda w postaci aromatycznego, puszystego ciasta z owocowym nadzieniem jest warta każdej minuty spędzonej w kuchni. Niezależnie od tego, czy przygotowujesz ją na niedzielne śniadanie, czy jako słodki poczęstunek do popołudniowej kawy, ta klasyczna drożdżówka z pewnością zadowoli podniebienia wszystkich domowników i gości.